TNO gaat onderzoek doen naar witte waterstof in Nederland en Antillen
20 februari 2024
TNO gaat in Nederlandse steenkoollagen onderzoek doen naar de aanwezigheid van witte waterstof. Ook in de Antillen wordt gekeken of dit natuurlijk gevormde gas aanwezig is.
Witte of natuurlijke waterstof uit de bodem wordt gezien als oneindige, schone energiebron. | Credit: Getty Images
Dat antwoordt minister Rob Jetten van Klimaat en Energie op vragen van Tweede Kamerlid Silvio Erkens van de VVD, naar aanleiding van verhalen in buitenlandse media. Daarin wordt witte waterstof een onuitputtelijke schone energiebron genoemd, waar je net als bij olie en gas naar kunt boren in de bodem. In landen als Australië en Mali wordt dat al met succes gedaan.
Kans is klein
Witte of natuurlijke waterstof wordt in diepere ijzerrijke grondlagen gevormd door chemische reacties van heet water met ijzer. Het waterstofgas stroomt daarna naar boven en hoopt zich op in ondieper gesteente. Dat soort geologische omstandigheden komt in Nederland nauwelijks voor. Vanwege boringen naar olie, gas en geothermie is de Nederlandse bodem goed in kaart gebracht. Daarom acht Jetten de kans klein dat er witte waterstof wordt gevonden. “Voor zover bekend zijn er in de duizenden Nederlandse boringen in de diepe ondergrond nooit significante hoeveelheden waterstof gemeten en zijn er nergens in Nederland natuurlijke emissies van waterstof waargenomen”, stelt de minister.
Witte waterstof onder steenkool
Toch sluit hij de kans dat er wel degelijk witte waterstof in de bodem zit niet uit. Volgens Jetten zijn private bedrijven en investeerders vrij om hier onderzoek naar te doen. Natuurlijke waterstof kan namelijk ook voorkomen onder steenkoollagen en die heeft Nederland wel, bijvoorbeeld in Limburg. In het Franse steenkoolgebied Lotharingen ontdekten onderzoekers in oktober 2023 een enorme voorraad witte waterstof in een ondergronds reservoir. Ze schatten dat daar 46 miljoen ton witte waterstof onder de grond zit. Ook in Spanje zitten waarschijnlijk grote voorraden in de bodem.
Limburg en Antillen
Daarom is TNO recent begonnen met een inventarisatie van de potentiële aanwezigheid van waterstof in de Nederlandse ondergrond. Vanwege de overeenkomsten tussen de steenkoollagen in Nederland en Frankrijk kijkt TNO of er ook hier gas uit de bodem kan worden gewonnen. Daarnaast kijkt Nederland naar de overzeese Caraïbische gebieden. Daar zijn de geologische omstandigheden in de ondergrond volgens Jetten wel zodanig, dat er natuurlijke waterstof gevormd kan worden.
Groene opvolger van olie
In andere landen zijn ze een stuk enthousiaster over de potentie van witte waterstof. De Amerikaanse Geological Society (GSA) concludeerde in 2022 in een voorlopig onderzoeksmodel dat natuurlijke waterstof tot 2100 de helft van alle benodigde groene waterstof in de wereld kan leveren. Wel honderden megatonnen per jaar. De Geological Society van London noemt deze ‘gratis’ waterstof de groene opvolger van olie. Het Amerikaanse bedrijf Natural Hydrogen Energy LLC (NH2E) heeft al succesvolle boringen naar het gas gedaan.
Kijk hier naar de video van Natural Hydrogen Energy LLC over het boren naar witte waterstof:
Nederlandse experts
Volgens Jetten kunnen Nederlandse marktpartijen en kennisinstellingen vanwege hun kennis en expertise een rol spelen in de zoektocht naar natuurlijke waterstof in het buitenland. Nu al zijn Nederlandse experts betrokken bij het in kaart brengen van de stand van zaken op dit gebied en het ontwikkelen van een zogeheten roadmap. Volgens Jetten zou Nederland het klimaatneutrale gas kunnen importeren, als het in voldoende mate wordt gevonden.
