In eerste gasloze wijk van Rotterdam krijgen ze hoge energierekening: ‘Geef mij dat gas maar terug’

Ze gingen verplicht van het gas af, maar zouden hier niet extra voor hoeven te betalen. Dát was de belofte aan de bewoners van de eerste gasloze wijk in Rotterdam. Maar tot hun verbijstering kregen ze in december vrijwel allemaal een fikse naheffing voor de stookkosten. Nu zijn ze woedend en bezorgd. ,,Ik weet echt niet hoe ik dat moet betalen.”

Marjolein Kooyman 27-01-24, 11:41 Laatste update: 27-01-24, 15:09

Bewoner Rabia Chouradi van een portiekflat aan de Heindijk in IJsselmonde heeft twee woonkamers. Van de grootste maakt ze alleen gebruik in de lente en zomer. De andere, veel kleinere, is speciaal voor de winter. De grote bank en de tv passen er maar net in. ,,Hier zitten we van oktober tot maart. Met een dekentje op de bank en kaarsen.” In het kamertje is het heel snel warm en dus hoeft de kachel niet of nauwelijks aan. Zo bespaart Chouradi energie en kosten.

Het eerste jaar dat ze in de flat woonde, stookte ze alle kamers warm. De stookkosten waren immers (deels) al inbegrepen bij de huur. Uiteindelijk moest ze toen ruim 300 euro bijbetalen. ,,Daar zijn we zo van geschrokken dat we sindsdien de verwarming niet meer aanzetten.” De afgelopen jaren kreeg ze daarom steeds geld terug. Tot afgelopen jaar. Ze laat de brief zien die ze van Woonbron kreeg, daarin staat dat ze 340,50 moet bijbetalen. De tranen springen in haar ogen. ,,Ik weet echt niet hoe ik dat moet betalen.”

Eerste gasloze wijk

De flat van Chouradi ging, net als driehonderd andere woningen in de directe omgeving, in september 2022 verplicht van het gas af. Het is een van de zes proefprojecten en de eerste gasloze wijk van Rotterdam. Uiteindelijk moet elk huis voor 2050 gasloos worden. De bewoners aan de Heindijk koken sindsdien elektrisch en ze verwarmen hun woning via het warmtenet. Corporatie Woonbron beloofde de bewoners destijds dat de energierekening niet zal stijgen.

Vorige maand kregen de bewoners de eerste afrekening. En die was wel degelijk fors hoger, zegt Chouradi. Ondanks dat ze heel erg zuinig met energie is geweest. ,,Ze hebben ons bedrogen. Geef mij het gas maar terug.” Chouradi is niet de enige bewoner die niet of nauwelijks de verwarming aanzet en toch is geconfronteerd met een flinke naheffing. Vrijwel allemaal moeten ze enkele tientjes tot zelfs duizenden euro’s betalen bovenop de energiekosten die verrekend zijn in de huur. En ook nog bovenop de tegemoetkoming blokverwarming (een subsidie voor de hoge energierekening). 

Televisie kijken in bed

Bewoner Ellen Abbenhuis ging langs de deuren om handtekeningen op te halen waarin ze Woonbron oproept met een oplossing te komen. ,,Ruim honderd mensen tekenden”, zegt ze. Ook Abbenhuis kreeg een naheffing van zo’n 400 euro. Het is de eerste keer dat ze moet bijbetalen. ,,Meestal kreeg ik geld terug of kwam het precies uit.” En ook zij zegt dat de verwarming nooit aanstaat. ,,We zitten met een hoodie op de bank onder een dekentje. En ’s avonds kijken we televisie in bed onder de deken.”

Door van het gas af te gaan, zijn de bewoners hier van de regen in de drup belandt, zegt ze. Bovendien vindt ze de afrekening totaal onduidelijk. ,,En nergens in huis kunnen we meer zien hoeveel we verbruiken. Hoe kan het dat de verwarming uitstaat en ik toch honderden euro’s moet bijbetalen voor verwarmingskosten?” vraagt ze zich af. ,,Dat voelt oneerlijk.” Ook maakt ze zich zorgen dat de bewoners, vaak met een laag inkomen, nu in de schulden belanden.

Hoe moet dat de komende jaren als die vergoeding níet wordt uitgekeerd, maar de kosten wel hoog blijven? Ellen Abbenhuis

Overal rezen de prijzen, vooral voor gas, de pan uit met torenhoge energiekosten tot gevolg. De gemeente keerde daarom 1300 euro energietoeslag uit voor mensen met een laag inkomen. Maar gas gebruiken ze niet meer aan de Heindijk. ,,Waarom is de rekening dan toch zo hoog’, vraagt Abbenhuis zich af. ,,En hoe moet dat de komende jaren als die vergoeding níet wordt uitgekeerd, maar de kosten wel hoog blijven?”

‘Gasloos heeft zeer negatief uitgepakt’

Leefbaar Rotterdam, altijd al kritisch over het gasloos maken van woonwijken, maakt zich zorgen over de hoge stookkosten en heeft vragen gesteld aan het college van B en W. Raadslid Sebastiaan Bonte wil weten hoe het kan dat de prijzen zo hard gestegen zijn. ,,Bewoners hebben plompverloren vlak voor kerst een brief op de mat gekregen met een enorme rekening. En die rekening lijkt bovendien geen relatie te hebben met het verbruik. Gasloos worden heeft zeer negatief uitgepakt voor deze bewoners.”

Bij mijn zoon mag iedereen maximaal vijf minuten douchen, Bewoonster Corrie

Ook bewoner Corrie voelt zich ‘een beetje bedrogen’. ,,Allemaal, geen enkele buurman of buurvrouw uitgesloten, moet extra betalen. Het is dus toch duurder geworden en waarom is mij niet duidelijk”, zegt ze. Ook zij heeft de verwarming meestal uitstaan. ,,En als je niet verbruikt, verbruik je niet.” Bij Corrie blijft de naheffing beperkt tot enkele tientjes. Maar haar zoon, verderop in de straat, moet 1.000 euro extra betalen. Recht op de energietoeslag heeft hij niet. Schandalig, vindt ze. ,,Want ook zij doen heel zuinig. Iedereen mag maximaal vijf minuten douchen.”

Vervelend dat bewoners moeten bijbetalen

Woningbouwcorporatie Woonbron laat weten het ‘vervelend te vinden’ dat veel bewoners moeten bijbetalen voor de stookkosten. ,,Hierdoor komen mensen misschien in de problemen”, erkent een woordvoerder. Vrijdag stuurde de corporatie daarom een brief naar alle bewoners. ,,De prijs van energie is flink gestegen. We zien geen fouten, maar toch laten we een extra controle doen.” Ook wil de corporatie in gesprek met bewoners die veel moeten bijbetalen of zich zorgen maken over het betalen van de afrekening. ,,Samen zoeken we dan een oplossing.”

Woonbron erkent ook dat de communicatie over de kosten van de stadsverwarming naar de bewoners beter had gemoeten. Bovendien denkt de corporatie dat het achteraf beter was geweest als de voorschotten hoger waren geweest. In de brief beantwoordt de corporatie de vragen hoe bewoners zelf hun verbruik in de gaten kunnen houden en hoe hun rekening is opgebouwd.

Ook de gemeente laat weten onderzoeken te doen naar wat er aan de hand is. ,,We vinden het belangrijk dat de overstap naar stadsverwarming betaalbaar is”, schrijft een woordvoerder.