Experts: het netwerk ligt nota bene voor onze deur

Beter dan warmtepomp: waterstof door gasleiding

MENZO WILLEMS

14 nov. 2023in WETENSCHAP

Ons land heeft het fijnmazigste gasnet van de wereld. Nu aardgas door diverse politici in de ban is gedaan, is het zonde om het af te breken. Laat het liggen om in de toekomst groen gas en waterstofgas door te vervoeren. Dat is veel doelmatiger en goedkoper dan het elektriciteitsnet te overbelasten met volledig elektrische warmtepompen.

© FOTO MARTIN MOOIJ

Door ons aardgasnet, dat hier door de duinen bij Julianadorp op het Engelse wordt aangesloten, kan ook waterstofgas.

Nu wordt bij iemand die een vol-elektrischecwarmtepomp laat installeren, de gasleiding van de meterkast tot de straat weggehaald.

Kortzichtig

„Dat is doodzonde en kortzichtig”, zegt energiespecialist Ben Woldring. „Want het betekent dat dit huishouden nooit groen gas of waterstofgas zal kunnen gaan gebruiken terwijl dat een veel doelmatiger energiebron kan worden dan een volledig elektrische warmtepomp die, wanner we daar allemaal op zouden overstappen, ons elektriciteitsnet behoorlijk op proef zal stellen, zeker in combinatie met zonnepanelen en laadpalen.”

De ondernemer in vergelijkingssites als Gaslicht.com, die deze maand het 25-jarig bestaan van zijn bedrijf Ben.com vierde, pleit al jaren voor slimmer gebruik van onze gasleidingen voor groen gas en waterstofgas in de toekomst.

Voor onze deur

„Dat fantastische netwerk ligt gewoon voor onze deur”, onderstreept hij. „In de VS, waar bij grote stormen de stroom uitvalt, zou één familie er tienduizenden dollars voor over hebben.” Net als in Duitland waar ze momenteel kolencentrales ombouwen tot gascentrales die ook geschikt zijn voor waterstofgas.

De Groningse goeroe krijgt steun van prof. Ad van Wijk, van wie deze maand het boek Groene Energie voor Iedereen. Hoe waterstof en elektriciteit onze toekomst dragen verscheen. „Het waterstofgas kan gewoon door het aardgasnet worden vervoerd”, beaamt Delftse hoogleraar Toekomstige Energiesystemen. „Je hebt dus geen dure, zware elektriciteitsnetuitbreiding nodig voor al die warmtepompen en kun je dan ook veel sneller volledig verduurzamen.”

Capaciteit

Hij vervolgt: „Het aardgasnet heeft bovendien veel meer capaciteit om energie te vervoeren dan het elektriciteitsnet. Gemiddeld heeft een woning in het elektriciteitsnet een aansluitingscapaciteit van 3 kW terwijl het gasnet een capaciteit van gasaansluitingscapaciteit 30 kW heeft. Het gasnet is dus 10 keer zo groot als het elektriciteitsnet.”

© FOTO DE TELEGRAAF

Energiegoeroe Ben Woldring van Gaslicht.com: „Dat fantastische gasnetwerk ligt gewoon voor onze deur.”

Maar hoe gaat de aanpassing van ons aardgasnetwerk aan waterstofgas dan precies in zijn werk? In plaats van aardgas kun je op dat netwerk in deelgebieden en uiteindelijk hele regio’s waterstof gaan invoeren”, vertelt Ben. „De Gasunie en enkele regionale netbeheerders experimenteren er al mee en Remeha heeft al ketels die ook op waterstof kunnen draaien. ”

Elektrolyse

Op welke manier wordt waterstof eigenlijk gemaakt? „ Je stopt elektriciteit in water, waarbij het watermolecuul (H2O) zich splitst in H2 en O2, waterstof en zuurstof”, vertelt prof. Van Wijk. „Dat heet elektrolyse.”

Maar we willen natuurlijk groene waterstof Geen grijze die is gemaakt met elektriciteit van kolencentrales.

„Precies, en die groene waterstof gaan we grootschalig produceren in gebieden waar veel zon en/of wind is en waar we de ruimte hebben”, onderstreept de prof. „Voor wind bijvoorbeeld op de Noordzee of voor wind én zon in de Sahara. Daar produceren we dan elektriciteit die we direct omzetten in waterstof. Dat doen we omdat waterstoftransport per pijpleiding tien keer zo goedkoop is als elektriciteitstransport per kabel en waterstofopslag minstens honderd keer goedkoper is dan elektriciteitsopslag. Bovendien liggen er op de Noordzee en ook vanaf de Sahara al gaspijpleidingen die we kunnen hergebruiken voor waterstof.”

Te weinig

Critici stellen echter dat er nu nog te weinig groene waterstof kan worden gemaakt om de industrie en woningen in Nederland te bedienen.

Geef het groene waterstofgas dan aan de industrie en voorzie de huizen tot die tijd van groen gas uit mest en restafval, bijoorbeeld van restaurants”, zegt Ben. „Vaak wordt dat nu verbrand in biomassacentrales terwijl je er ook waardevol groen gas van kunt maken .”